Mijn Perspectief op Luisteren

Communicatie speelt een enorme rol in ons leven, ongeacht vanuit welke hoek je het bekijkt. Onze dagen zijn gevuld met bewuste en onbewuste communicatie, zowel verbaal als non-verbaal.

We bevinden ons momenteel in een tijdperk waarin er een aanzienlijke hoeveelheid informatie wordt uitgezonden via media, internet en sociale media, waarbij mensen lijken meer aandacht te besteden aan het uiten van meningen dan aan het vormen ervan. Het is essentieel, juist nu, om het belang van luisteren niet uit het oog te verliezen.

Toch begint luisteren altijd met een keuze. De keuze om de andere persoon zo goed mogelijk te willen begrijpen. Zelfs als je geen idee hebt wat de andere persoon je zal vertellen, of je het ermee eens bent, of hoe het je zal beïnvloeden. Proberen iemand te begrijpen gaat niet over het in iemands schoenen stappen of in iemands huid kruipen. Dat is onmogelijk. Alleen zij kennen hun eigen ervaring echt. Zij zijn degenen die deze schoenen een heel leven hebben gedragen. Zij zijn de enigen die in deze huid passen. Zelfs als je elementen van hun ervaring herkent, kun je eerlijk gezegd niet weten hoe het is om hen te zijn. Wat je wel kunt doen, is alles opzij zetten wat jouw eigen schoenen vertegenwoordigt – jouw eigen verhaal, jouw eigen associaties – zoveel mogelijk. Dan, met al je vermogen tot verwondering en nieuwsgierigheid, kun je proberen zo dicht mogelijk bij het perspectief en de ervaring van de andere persoon te komen. Dit houdt in dat je in je geest je schoenen uittrekt en tijdelijk je eigen verhaal, je eigen vergelijkingen en associaties, en je eigen behoefte om gehoord te worden, negeert. Dit is de keuze om te luisteren.

Luisteren vereist veel. Het vraagt om bewustzijn, vaardigheden en veel oefening! Luisteren is als het trainen van spieren om in “vorm” te blijven.

Het proces van luisteren is een intens actieve, energieverslindende inspanning. Wanneer de hersenen actief verwerken wat ze horen, gebruiken ze veel energie. Na echt luisteren gedurende een tijdje, bijvoorbeeld een uur of langer, zul je waarschijnlijk ten minste twee ervaringen hebben.

Ten eerste zul je waarschijnlijk een emotionele reactie ervaren door alle informatie – of het nu positief of negatief is – die je hebt ontvangen.

Ten tweede zul je waarschijnlijk lichamelijk uitgeput voelen. Je zult moe zijn en misschien wat willen drinken. Je wilt je geest wat rust gunnen. Als je na een gesprek waarin je luisterde, of na de presentatie van iemand, deze vermoeidheidssensatie niet ervaart, luisterde je waarschijnlijk niet zo goed als je dacht. Het wordt dus duidelijk: altijd goed luisteren is onmogelijk.