Kan AI ons écht horen? -

Nu steeds meer gesprekken plaatsvinden met kunstmatige intelligentie, zoals ChatGPT, wordt een nieuwe vraag relevanter: kunnen machines écht luisteren, en helpt dat tegen eenzaamheid?

Guy Itzchakov, Netta Weinstein en hun collega’s doken in deze fascinerende kwestie en ontdekten iets bijzonders: AI kan verrassend goed luisteren. In hun recente onderzoek beoordeelden deelnemers het luisteren van een chatbot zelfs als beter dan de kwaliteit van luisteren in hun gemiddelde menselijke interacties!

Uit het onderzoek bleek bovendien dat wanneer AI werd gevraagd om goed te luisteren, deelnemers daadwerkelijk een verhoogd gevoel van verbondenheid en autonomie ervoeren na het bespreken van moeilijke onderwerpen zoals eenzaamheid en afwijzing.

Toch vonden de onderzoekers ook een duidelijke beperking: hoewel AI aandachtig en begripvol reageerde, leidde het niet tot een daadwerkelijke vermindering van eenzaamheid, zelfs niet bij mensen die chronisch eenzaam waren.

Luisteren is immers niet alleen een kwestie van aandacht, maar ook van intentie en oprechte betrokkenheid. Zoals filosoof Emmanuel Levinas mooi omschreef, schuilt echte verbinding in het gezicht van de Ander, in die subtiele, menselijke ontmoeting die technologie (nog) niet volledig kan imiteren.

Dit onderzoek biedt echter hoop én inspiratie. Wat als we AI inzetten als aanvulling op onze menselijke relaties, juist om onze eigen luistervaardigheden te versterken? Misschien kunnen bots ons leren om geduldiger te luisteren, aandachtiger te zijn, en empathischer te reageren.

Laten we vooral niet vergeten hoe kostbaar en onvervangbaar echte menselijke aandacht is. Ondertussen: dank aan onderzoekers zoals Guy Itzchakov en Netta Weinstein, die ons met hun inzichten uitdagen om beter te luisteren – naar elkaar én naar onszelf.