Een ervaring

Vorig jaar oktober werd ik uitgenodigd om een een workshop ‘Listening’ te geven aan de Hebrew University in Jeruzalem. Afgelopen week was het zover. Ik deel kort mijn ervaring, niet volledig en ook ongenuanceerd wat niet anders kan na een kennismaking van vier dagen.

Toen ik woensdag door de straten van Jeruzalem liep, werd ik emotioneel overvallen door de verscheidenheid, de spanning, de religie en de historie die de stad oproept. Oud Jeruzalem is intens. Al mijn zintuigen werden op scherp gezet. De magie van binnen komen via Jaffa Gate, een wereld tussen de muren Muren die historie uit ademen. Kerken, moskeeën, synagoge’s en natuurlijk de Klaagmuur.

De professor die mij had uitgenodigd liet ons woensdagmiddag de leefomgeving van ‘ultra-orthodoxe’ Joden van dichtbij bekijken. Dat kan het beste in Jeruzalem, in de wijk Mea She’arim. Hij vertelde, zittend in de auto, dat ik niet gekleed was om dit orthodoxe hart van het Midden Oosten wandelend te bezoeken. Een heel groot entreebord maakte nog eens goed duidelijk; een lange rok, lange kousen en een hoofddoek. Hij nam ons dus mee de wijk in, in de auto.

Wat ik zag is een wijk waar de tijd lijkt stil te staan. Waar mensen leven in arme omstandigheden, in te kleine huizen voor hele grote gezinnen. Een wijk die letterlijk en figuurlijk gesloten is voor invloeden van buitenaf, maar waar mobieltjes inmiddels ook als handig communicatiemiddel wordt ervaren. Door zo extreem gesloten te zijn, lijken ze hun principes te kunnen behouden in een seculier land.

Workshop

Op donderdagochtend komen de uitgenodigde PhD studenten bij elkaar om samen met mij naar elkaar te luisteren. Om te voorkomen dat hun diverse religieuze achtergronden de gesprekken politiek zouden kleuren, besloot ik om kunst in te zetten als middel om diverse perspectieven van elkaars leven te ontdekken. Het leidde tot een vorm van initimiteit waarin de verschillen weg vielen en echte ontmoetingen ontstonden. Ik was er door geraakt.

Nadat we samen aten in het restaurant waar in 2002 een aanslag is gepleegd, lopen we door de botanische tuin van de universiteit. Plots word ik opgeschrikt door schoten en brand in Oost Jeruzalem. Zwarte wolken kleuren de lucht. De professor wijst ons de muur op de Westelijke Jordaanoever. Toen hij mij vertelde dat de Palestijnse bevolking geen recht heeft op zorg danwel dat deze zorg ernstig bemoeilijkt wordt, kon ik op dat moment geen woorden vinden om het gesprek hier over te voeren…..

Westelijke Jordaanoever

In de middag besluiten we een bezoek te brengen aan De Dode Zee. Hiervoor gaan we het gebied in wat wordt omschreven als de Westelijke Jordaanoever. Het grootste grondgebied van de Palestijnse gebieden. De Dode Zee is het laagst gelegen meer ter wereld. We bezoeken op de terugweg  de Wadi Kelt waar tegen de kloofwand het Grieks Orthodoxe klooster St.-George ligt.  Het is gebouwd tijdens de Byzantijnse periode, eind 5e eeuw na Christus. Het klooster, uitgehouwen uit steen, ligt diep verscholen in de zijwand van een bergkloof en wordt omgeven door een rijk begroeide bomenvallei.

Tel Aviv

Toen we Tel Aviv binnen reden keek ik verwonderd om mij heen.  Dat een relatief klein land als Israël zo divers kan zijn. Enerzijds zie je strak getrainde lijven op het strand in Tel Aviv. Anderzijds wijden een deel van de inwoners in Jeruzalem hun hele leven aan godsdienst in een compleet isolement…..en dat zag ik in nog geen 72 uur.

Tel Aviv is een moderne wereldstad. Een stad vol start-ups. De hightech industrie is booming en wat een geweldige restaurants.  Culinair is Tel Aviv echt een interessante stad.

Het leger

Israël bezoeken is ook kennis maken met het leger. Overal zie je soldaten en dus wapens. We spraken een jongen die komende maand het leger in gaat. Hij maakte ons duidelijk dat het Iraëlische leger niet alleen maar een gevechtseenheid is maar ook een belangrijke broedplaats van allerlei hightech ontwikkelingen door de jonge mensen die in het leger dien(d)en.

We ontmoeten ook een vrouw die lang in het leger had gediend. Ze had een belangrijke functie in het leger als informatietechnoloog. De woorden die zij sprak waren overtuigend: “Wij hebben het beste leger ter wereld en kunnen niet alleen oorlog voeren met wapens maar ook met heel veel goede computers.”

Ik heb gedurende mijn leven al vele landen mogen bezoeken, veel culturen mogen ervaren, maar dit….dit waren indrukwekkende dagen die ik niet snel zal vergeten.